การตรวจสุขภาพก่อนแต่งงาน
นอกเหนือจากการวางแผนแต่งงานในเรื่องต่าง ๆ ไม่ว่าจะจัดหาสถานที่ พิมพ์การ์ดแต่งงาน ตระเวนเชิญแขก ตามหาชุดแต่งงานที่ชอบ ฯลฯ สิ่งหนึ่งที่สำคัญไม่แพ้เลย นั่นก็คือ การตรวจสุขภาพก่อนแต่งงาน หลายคนอาจคิดว่าไม่มีความจำเป็น แต่จริง ๆ แล้ว เป็นเรื่องสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม และอย่าคิดว่าเป็นเรื่องไม่ไว้ใจกันและกัน เพราะเชื้อโรคหรือพาหะต่าง ๆ ที่แฝงอยู่ในร่างกายนั้นมีมากมาย แม้คุณและคู่จะไม่ได้มีพฤติกรรมเสี่ยงก็ตาม และการตรวจสุขภาพก่อนแต่งงานนั้นเป็นการเช็คสภาพความพร้อมและความสมบูรณ์ของร่างกาย เพื่อป้องกันการติดโรคที่สามารถติดต่อกันได้จากคู่สมรสและป้องกันการแพร่เชื้อไปสู่ลูกน้อยที่จะถือกำเนิดขึ้นมาในอนาคต ซึ่งมีพ่อแม่บางคนอาจจะเป็นพาหะนำโรคโดยที่ไม่รู้ตัว โดยทั่ว ๆ ไป รายการตรวจมักจะประกอบด้วย
1.การตรวจเลือด
- ตรวจกรุ๊ปเลือด ให้ทราบว่าแต่ละคนมีเลือดกรุ๊ปใด เพื่อสะดวกในกรณีที่ต้องการเลือดฉุกเฉิน
- ตรวจชนิดของเลือด (Rh Factor) คนไทยโดยทั่วไปจะมีค่า Rh+ แต่บางคนก็อาจพบได้ว่ามีชนิด Rh- ถ้าฝ่ายว่า ที่คุณแม่มีเลือด Rh- เมื่อตั้งครรภ์จะทำให้เสี่ยงต่อการแท้งลูกหรือมีปัญหาต่อลูกในครรภ์ได้
- เป็นการตรวจหาความผิดปกติของฮีโมโกลบินในเม็ดเลือดแดงว่ามีความผิดปกติของ โรคธาลัสซีเมีย (Thalassemia) หรือไม่ ซึ่งโรคนี้เป็นโรคที่เกิดจากการสืบทอดทางพันธุกรรม ซึ่งหากทั้งพ่อและแม่เป็นพาหะของโรคนี้ก็จะส่งผลกระทบเรื่องสุขภาพถึงลูกได้
- ตรวจความสมบูรณ์ของเม็ดเลือด
- การตรวจหาภูมิคุ้มกันและเชื้อไวรัสตับอักเสบบี หากพบว่ามีเชื้อแสดงว่าคุณเป็นพาหะนำโรค ซึ่งสามารถติดต่อกันทางเพศสัมพันธ์และสายเลือด ถ้าหากไม่มีการป้องกันให้ดีอาจทำให้ลูกน้อยในครรภ์มีโอกาสติดเชื้อ
- ตรวจหาภูมิคุ้มกันหัดเยอรมัน หากไม่มีภูมิคุ้มกันควรฉีดวัคซีนและคุมกำเนิดไว้อย่างน้อยสามเดือน เพราะหากติดเชื้อในระหว่างตั้งครรภ์อาจทำให้ทารกพิการหรือแท้งได้
- ตรวจหาเชื้อไวรัสเอดส์ หากพบเชื้อจะได้ป้องกันการติดต่อทางเพศสัมพันธ์โดยใช้ถุงยางอนามัย และคุมกำเนิดเพื่อป้องกันการติดต่อไปสู่ลูก
- ตรวจหาเชื้อซิฟิลิส หากมีการติดเชื้อของฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดถ้ามีการรักษาก่อนแต่งงานแล้วก็สามารถหายขาดได้และไม่มีการติดต่อไปยังอีก ฝ่ายได้ ส่วนมากวินิจฉัยได้จากการตรวจเลือดมากกว่าอาการที่ปรากฏ
- ตรวจเลือดหาเชื้ออื่นตามความเสี่ยง เช่น เชื้อเริม ตรวจหาพยาธิแมว เป็นต้น
3. ในฝ่ายหญิงอาจต้องตรวจภายใน มะเร็งปากมดลูก อัลตรา ซาวด์ช่องท้องส่วนล่างเพื่อประเมินมดลูกและปีกมดลูก ตาม แต่แพทย์จะเห็นสมควร
การตรวจสุขภาพก่อนแต่งงาน ดีอย่างไร
- เพื่อสกัดกั้นการส่งผ่านโรคสู่คนที่เรารัก เพราะโอกาสในการส่งผ่านโรคสู่กันและกันนั้นมีมาก ถ้าพบว่าใครสักคนเป็นโรคที่จะสามารถติดเชื้อจากการมีสัมพันธ์ทางเพศ ก็ควรรักษาให้หายก่อน ไม่ว่าจะเป็นโรคเล็กน้อยหรือร้ายแรงเพียงใดก็ตาม โดยเฉพาะบางโรค ซึ่งถ้าไม่ตรวจเลือดก็จะไม่รู้ เช่น ซิฟิลิส ไวรัสตับอักเสบบี และเอดส์ การตรวจก่อนแต่งจึงเท่ากับช่วยลดความเสี่ยงและลดอัตราแทรกซ้อนความเจ็บไข้ได้ป่วยของคู่ชีวิตเรานั่นเอง
- เพื่อตรวจความพร้อมของคุณแม่มือใหม่ ตรวจสภาพความพร้อมของร่างกายว่าอำนวยต่อการมีลูกแค่ไหน ในกรณีที่ยังไม่พร้อม ควรศึกษาเรื่องการคุมกาเนิดให้ดี เพื่อการเลือกใช้ให้เหมาะสมว่าผลข้างเคียงเป็นอย่างไร และข้อห้ามทางสุขภาพของแต่ละคนด้วยว่าสามารถเลือกใช้วิธีนั้นๆได้หรือไม่ เพื่อความปลอดภัยของตัวเองและลูกน้อย ดังนั้นจึงควรปรึกษาแพทย์ก่อนเพื่อให้แน่ใจว่าเรามีสภาวะเหมาะสมพอที่จะตั้งครรภ์ได้หรือไม่
- เพื่อความปลอดภัยของลูกน้อย โรคบางโรคสามารถส่งต่อ ถ่ายทอดทางพันธุกรรมไปถึงลูกหลานได้ เช่น โรคโลหิตจางธาลัสซีเมีย โรคเลือดออกไม่หยุด เป็นต้น บางครอบครัวมีการส่งผ่านโรคมาหลายรุ่นแล้ว ดังนั้นการตรวจสุขภาพก่อนการมีบุตรจะได้ทราบว่ามีความเสี่ยงมากน้อยเพียงใดที่ลูกจะเป็นโรคเหล่านั้น และสามารถวางแผนการตั้งครรภ์ได้อย่างปลอดภัยยิ่งขึ้น
ปริญญาบัตร/วุฒิบัตร
แพทยศาสตร์บัณฑิต มหาวิทยาลัยขอนแก่น ปี พ.ศ. 2534
สาขาสูติศาสตร์-นรีเวชวิทยา